Gdy klimatyczny bilans wodny spada poniżej progów dla konkretnych gatunków i gleb, a plon „usycha na pieprz i sól”, powstają straty kwalifikujące gospodarstwo do pomocy publicznej. Protokół z oszacowania szkód jest przepustką do kredytów klęskowych, preferencyjnych pożyczek czy ulg podatkowych.
Kiedy wolno wnioskować
Susza liczona jest w sześciodekadowym oknie pomiędzy 21 marca a 30 września; wniosek można składać, gdy monitoring IUNG-PIB potwierdzi zagrożenie na danym obszarze.
Kto może złożyć wniosek
- producent rolny z numerem identyfikacyjnym ARiMR,
- którego szkody przekroczyły 30 % średniej rocznej produkcji roślinnej z ostatnich trzech lat,
- mikro-, małe, średnie i duże przedsiębiorstwo rolne.
Niezbędne dokumenty
Rolnik powinien przygotować trzy kluczowe elementy, tworzące „żelazny trójkąt” procedury:
- Numer identyfikacyjny EP – pozwala aplikacji pobrać dane gospodarstwa z baz ARiMR.
- Aktualne dane o powierzchni upraw (z tegorocznego wniosku o płatności) – służą do weryfikacji deklarowanej powierzchni.
- Skan polisy ubezpieczeniowej obejmującej co najmniej 50 proc. areału – dzięki temu rolnik może liczyć na pełną stawkę pomocy.
Zdjęcia dokumentujące zniszczenia nie są obowiązkowe, lecz ułatwiają późniejszą weryfikację.
Krok po kroku — procedura elektroniczna
- Profil Zaufany to warunek sine qua non, ponieważ wniosek podpisuje się wyłącznie elektronicznie.
- Na portalu gov.pl należy wybrać usługę „Złóż wniosek o oszacowanie strat spowodowanych przez suszę” (w zakładce „Usługi dla rolnika”).
- Po uwierzytelnieniu formularz wczytuje dane gospodarstwa; użytkownik uzupełnia powierzchnie upraw i szacowaną wartość strat oraz dołącza polisę i ewentualne fotografie.
- Wysłanie wniosku wymaga podpisu zaufanego. System automatycznie nadaje numer sprawy.
- Po weryfikacji w aplikacji pojawia się protokół w formacie PDF; w przypadkach szkód przekraczających 30 proc. dokument trafia równolegle do właściwego wojewody.
Od 2023 r. wnioski w formie papierowej nie są przyjmowane — „czas atramentu minął, przyszła pora na kliknięcie”.
Co zyskuje rolnik
- Urzędowy protokół z podpisem wojewody wymagany przy kredytach preferencyjnych i programach klęskowych.
- Archiwum wiarygodnych danych o zasięgu suszy w gospodarstwie, przechowywane w systemie.
Gdzie szukać pomocy
Pomoc techniczną zapewnia infolinia MRiRW (+48 222 500 118, pon.–pt. 8:15–16:15) oraz e-mail kancelaria@minrol.gov.pl. Na stronie usługi można pobrać szczegółową instrukcję użytkownika aplikacji „Zgłoś suszę 2025”.
Podstawy prawne
Procedurę regulują:
- art. 7 ustawy z 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich,
- rozporządzenie Komisji (UE) 2022/2472 w sprawie pomocy de minimis w rolnictwie.
Regiony zagrożone suszą można sprawdzić tutaj: https://ecorolnik.pl/sprawdz-regiony-zagrozone-susza/
Podsumowanie
Procedura składania wniosku o oszacowanie strat suszowych została całkowicie zdigitalizowana. Profil Zaufany, wypełniony formularz i polisa to „żelazny trójkąt”, który otwiera drogę do protokołu – a ten z kolei pozwala uruchomić finansową kroplówkę dla gospodarstwa. W obliczu kapryśnej aury warto, by rolnicy mieli ten mechanizm w małym palcu, zanim susza znów da o sobie znać „jak grom z jasnego nieba”.
źródło zdjęcia: https://pixabay.com/pl/photos/natura-%C5%9Blad-stopy-susza-emocja-8093509/
Justyna Walewska