Sad to oczko w głowie każdego gospodarza. To miejsce, gdzie rolnik liczy na złoty urodzaj, a natura nieraz wystawia go na próbę. Choroby drzew owocowych potrafią bowiem zamienić obiecujący plon w garść zbutwiałych owoców. Warto więc wiedzieć, jakie zagrożenia najczęściej czyhają na sad i jak skutecznie je zwalczać, zanim choroba rozsieje się niczym chwast po miedzy.
Parchem w jabłoni – cichy złodziej urodzaju
Jedną z najbardziej uciążliwych chorób jest parch jabłoni. Na liściach i owocach pojawiają się brunatne plamy, które z czasem zamieniają się w twarde strupy. Owoce tracą wartość handlową i nadają się jedynie na przetwory. Aby ograniczyć ryzyko, warto regularnie usuwać opadłe liście i stosować fungicydy, takie jak preparaty miedziowe (np. Miedzian 50 WP), które działają zapobiegawczo.
Mączniak – biały nalot groźniejszy niż wygląda
Mączniak prawdziwy to choroba, która atakuje nie tylko jabłonie, ale i grusze. Objawia się białym, mączystym nalotem na liściach i młodych pędach. Porażone fragmenty słabiej rosną i łatwo przemarzają zimą. Skuteczna ochrona polega na cięciu i usuwaniu porażonych pędów oraz opryskach preparatami siarkowymi, np. Siarkol Extra 80 WP.
Brunatna zgnilizna – wróg w sadzie pestkowym
Drzewa pestkowe, takie jak wiśnie, czereśnie czy śliwy, szczególnie często zapadają na brunatną zgniliznę drzew pestkowych. Choroba objawia się gnilnymi plamami na owocach, które szybko pokrywają się brunatnym nalotem. Charakterystyczne są tzw. mumie owocowe, które wiszą na drzewach przez całą zimę, stanowiąc źródło infekcji. W profilaktyce kluczowe jest usuwanie i niszczenie porażonych owoców oraz stosowanie oprysków (np. Switch 62,5 WG).
Rak bakteryjny – choroba, która wraca co roku
Rak bakteryjny to zmora sadów wiśniowych i czereśniowych. Na pędach i pniu pojawiają się rany, z których wycieka gumowata, bursztynowa substancja. Choroba często nawraca i prowadzi do zamierania całych konarów. Najskuteczniejsza ochrona to cięcie i usuwanie chorych części, najlepiej w suche dni, oraz zabezpieczanie ran maścią ogrodniczą.
Jak chronić sad?
Aby uniknąć strat, nie wystarczy jeden oprysk – konieczna jest kompleksowa strategia:
- regularne cięcie i usuwanie porażonych pędów oraz owoców,
- utrzymywanie czystości w sadzie – grabienie i palenie opadłych liści,
- stosowanie oprysków profilaktycznych i interwencyjnych, zgodnie z zaleceniami ochrony roślin,
- dobór odmian bardziej odpornych na choroby,
- odpowiednie nawożenie i pielęgnacja, by drzewa były silne i mniej podatne na infekcje.
Podsumowanie
Choroby drzew owocowych potrafią spustoszyć sad niczym szarańcza. Jednak rolnik, który zna ich objawy i wie, jak im przeciwdziałać, ma szansę obronić swój urodzaj. W sadzie, tak jak w gospodarstwie, lepiej zapobiegać niż leczyć – bo każde zaniedbanie może kosztować plon całego sezonu.
Anna Miller