Temat potencjalnego zalania Żuław wzbudza niemałe kontrowersje w środowisku rolniczym. Wszystko za sprawą proponowanych regulacji związanych z GAEC 2, które mają na celu odtwarzanie obszarów podmokłych. Choć koncepcja ta może przynieść korzyści dla ekosystemu, rolnicy obawiają się, że ingerencja w dotychczasowy system melioracji odbije się negatywnie na ich działalności oraz rentowności gospodarstw.
GAEC 2 – co to oznacza dla rolników?
GAEC 2 to jeden z nowych standardów w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, ukierunkowany na ochronę środowiska i zachowanie różnorodności biologicznej. W praktyce może on wymagać, by część terenów rolnych powróciła do stanu podmokłego. Na Żuławach, gdzie przez lata inwestowano w kompleksowe systemy melioracji, taki krok wzbudza szczególne obawy. Dla wielu gospodarstw ta decyzja wiąże się z realnym ryzykiem utraty znacznej części areału uprawnego i zmniejszeniem plonów, co z kolei przekłada się na sytuację ekonomiczną rolników.
Żuławy – unikalny obszar wymagający przemyślanych rozwiązań
- Historia prac melioracyjnych: Żuławy to teren, który przez dekady był przystosowywany pod intensywną produkcję roślinną. Sieć rowów, śluz i pomp utrzymuje poziom wód gruntowych na kontrolowanym poziomie, umożliwiając prowadzenie innowacji w rolnictwie.
- Skutki zalania: Przywrócenie dawnych mokradeł może z jednej strony poprawić retencję wody i wzbogacić bioróżnorodność, ale z drugiej znacząco utrudnić prowadzenie ekologicznych upraw czy produkcję zbóż. Rolnicy ostrzegają, że niewłaściwe zarządzanie tym procesem przyczyni się do poważnego kryzysu gospodarczego w regionie.
- Rola konsultacji społecznych: Aby uniknąć błędów, konieczny jest dialog pomiędzy władzami a rolnikami. Przedstawiciele branży liczą na to, że zostaną uwzględnione lokalne uwarunkowania i będzie można zastosować bardziej elastyczne rozwiązania.
Jak rolnicy mogą się przygotować?
- Analiza alternatywnych upraw: W obliczu zmian w regulacjach warto rozważyć wprowadzenie bardziej odpornych na nadmiar wody gatunków roślin. Nowoczesne odmiany zbóż czy roślin bobowatych mogą lepiej zaadaptować się do wyższej wilgotności gleby.
- Inwestycje w technologie: Systemy monitoringu poziomu wód, nowoczesne drony do mapowania terenów, a także specjalistyczne urządzenia do zarządzania melioracją mogą okazać się kluczowe dla utrzymania wysokiej produktywności gospodarstwa.
- Współpraca i wymiana doświadczeń: Stawianie na zrównoważone rolnictwo to proces, w którym wymiana wiedzy między rolnikami, doradcami rolniczymi i ekspertami w dziedzinie ochrony środowiska jest niezbędna. Wspólne opracowanie strategii dostosowania się do GAEC 2 może ograniczyć negatywne skutki zmian.
Podsumowanie i wezwanie do działania
Zaproponowane w ramach GAEC 2 działania mogą wywołać poważne konsekwencje dla rolnictwa na Żuławach. Dlatego kluczowe jest zaangażowanie zarówno władz, jak i lokalnych producentów w poszukiwanie rozwiązań, które zrównoważą ochronę środowiska z potrzebami rolników. Warto na bieżąco śledzić propozycje legislacyjne i aktywnie uczestniczyć w konsultacjach, aby wypracować najlepsze możliwe wyjście z tej sytuacji. Zachęcamy do włączenia się w dyskusję i dzielenia się swoimi pomysłami na łamach naszego portalu.
źródło zdjęcia: https://x.com/vivi_vivisektor/status/1861016327424553050/photo/1
Anna Miller