Rolnictwo ekologiczne odgrywa kluczową rolę w transformacji europejskiego systemu żywnościowego. Do 2030 roku Unia Europejska planuje znaczące zmiany w zakresie legislacji, wsparcia i nadzoru nad gospodarstwami ekologicznymi. W centrum tych działań znajdują się dwa główne dokumenty: Rozporządzenie (UE) 2018/848 oraz Strategia „Od pola do stołu”, które definiują nowe obowiązki i możliwości dla rolników w nadchodzących latach.
Nowe zasady produkcji ekologicznej – Rozporządzenie (UE) 2018/848
Od 1 stycznia 2022 roku obowiązuje Rozporządzenie (UE) 2018/848 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych. Nowe przepisy wprowadzają m.in.:
- rozszerzenie katalogu produktów objętych przepisami (np. sól, korek, olejki eteryczne),
- ujednolicone zasady produkcji we wszystkich państwach członkowskich,
- zaostrzone kontrole i systemy certyfikacji dla producentów, przetwórców i importerów,
- wymóg równoważności standardów w imporcie produktów ekologicznych spoza UE.
Dla rolników oznacza to konieczność większej transparentności i dokładniejszej dokumentacji działań ekologicznych, ale także dostęp do jednolitego rynku z ochroną przed nieuczciwą konkurencją.
Cele ekologiczne w ramach Zielonego Ładu – Strategia „Od pola do stołu”
Częścią szerokiego planu Europejskiego Zielonego Ładu jest Strategia „Od pola do stołu”. Zakłada ona m.in.:
- zwiększenie udziału rolnictwa ekologicznego do 25% użytków rolnych w UE do 2030 roku,
- zmniejszenie stosowania pestycydów i antybiotyków w produkcji rolnej,
- promowanie zrównoważonego łańcucha dostaw i uczciwego handlu żywnością,
- wspieranie badań nad nowoczesnymi technologiami w rolnictwie ekologicznym.
Strategia ta nie jest dokumentem legislacyjnym, ale kierunkowym – stanowi podstawę dla konkretnych rozporządzeń, planów krajowych i alokacji środków w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR).
Zmiany w finansowaniu – nowa Wspólna Polityka Rolna
Zarówno rozporządzenie, jak i strategia znajdują odzwierciedlenie w aktualnej reformie WPR, obowiązującej od 2023 roku. Państwa członkowskie, w tym Polska, zobowiązane są do wdrażania Krajowych Planów Strategicznych WPR, które zawierają m.in.:
- ekoschematy wspierające praktyki proekologiczne,
- zwiększone płatności dla gospodarstw ekologicznych,
- zachęty do konwersji produkcji na ekologiczną.
Co to oznacza dla rolników?
Rolnicy, którzy chcą dostosować się do nowych regulacji, powinni:
- zapoznać się z treścią Rozporządzenia (UE) 2018/848,
- śledzić wdrażanie Strategii „Od pola do stołu” oraz polskich dokumentów wykonawczych,
- monitorować zasady kwalifikowalności w ramach ekoschematów WPR 2023–2027.
Dzięki wsparciu unijnemu transformacja ku rolnictwu ekologicznemu staje się nie tylko realna, ale i opłacalna. Jednocześnie rośnie odpowiedzialność producentów – w zakresie zgodności z normami, dokumentacji i certyfikacji.
Podsumowanie
Do 2030 roku unijne prawo znacząco wpłynie na kształt rolnictwa w Europie. Dla rolników oznacza to większe możliwości, ale i wyzwania związane z dostosowaniem do nowych wymagań. Kluczowe akty prawne, takie jak Rozporządzenie (UE) 2018/848 oraz Strategia „Od pola do stołu”, będą kształtować przyszłość sektora ekologicznego – warto je znać i wdrażać już dziś.
źródło zdjęcia: https://pixabay.com/pl/photos/claas-lexion-kombajn-zbo%C5%BCowy-zbi%C3%B3r-2147239/
Cezary Majewski